Recent heeft het Kadaster in opdracht van de Provincie Gelderland onderzoek gedaan naar de omvang van het maatschappelijk vastgoed in Gelderland. Deze is aanzienlijk en de aandacht ervoor neemt toe.
Net als in de rest van Nederland is de omvang van het maatschappelijk vastgoed in Gelderland aanzienlijk. De actuele vastgoedvoorraad is in dit onderzoek geschat op 12 miljoen m². Ter vergelijking, dat is meer dan twee keer zoveel als de kantorenvoorraad in de provincie en ruim drie keer meer dan de winkelvoorraad.
Gemeenten hebben relatief weinig
Het maatschappelijk vastgoed is door Kadaster gedefinieerd op basis van de gebouwfunctie zoals die in de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) is geregistreerd. Het gaat om de functies Bijeenkomst, Onderwijs, Sport en Zorg. Kantoren, bedrijfshallen en winkels zijn buiten beschouwing gelaten. Van die 12 miljoen aldus gevonden vierkante meters is slechts 11% in bezit bij gemeenten. Voor Matthieu Zuidema, onderzoeksleider van het Kadaster, was dat een eye-opener: "Er is ook veel maatschappelijk vastgoed in handen van commerciële partijen; non-profitinstellingen bezitten overigens het merendeel, namelijk 51%."
Uiteenlopende groeiperspectieven en trends
De provincie Gelderland heeft te maken met deelmarkten en regio’s met uiteenlopende groeiperspectieven van de vraag of zelfs krimp. Bovendien spelen er trends als ‘het nieuwe werken’ bij veel organisaties, ‘het nieuwe leren’ in het onderwijs en de extramuralisering in de zorg die het gebruik van vastgoed beïnvloeden. Het onderzoek beoogt de discussie over de toekomst van het maatschappelijk vastgoed met cijfers te voeden.
Bollenschema
In het bijzonder is een relatie gelegd tussen de relatieve omvang van het maatschappelijk vastgoed, uitgedrukt in m² per inwoner, in relatie tot de demografische ontwikkelingen, uitgedrukt in een percentage groei (negatief bij krimp). Bijgaand 'bollenschema' geeft voor de Stedendriehoek per gemeente het aantal m² onderwijsgebouw per jongere aan, de X-as, in relatie tot de demografische prognose van het aantal jongeren, de Y-as. Voor alle gemeenten wordt een afname van het aantal jongeren verwacht. Voor Apeldoorn, Epe en vooral Zutphen geldt daarbij dat ze gemiddeld veel onderwijsbezit hebben.
De provincie in
Het onderzoek is begeleid door Bouwstenen voor Sociaal, die vooral op de verbinding met de lokale opgave heeft gelet. Provincie Gelderland gaat met de resultaten de provincie in. Ze hoopt daarmee een discussie los te krijgen over de toekomst van het maatschappelijk vastgoed. Aukje Las van het programma Steengoed Benutten van de Provincie Gelderland zegt daarover: "Een grote opgave in Gelderland is leegstaand en leegkomend vastgoed, waar maatschappelijk vastgoed een groot deel van uitmaakt. We zien dat met name in gemeenten met kleine kernen het leegkomen van maatschappelijk vastgoed veel impact heeft op de ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid. De komende periode gaan we daarmee aan de slag."
Meer informatie
- Rapport ‘Inventarisatie Maatschappelijk Vastgoed’; inventarisatie van aard en omvang van het maatschappelijk vastgoed in de provincie Gelderland (Kadaster i.s.m. Bouwstenen, maart 2017)
- Informatiepagina Omvang maatschappelijk vastgoed