7: Monitoren
Image
Deze stap is op 22 juni 2021 online met het werkveld besproken. Thomas Verhoeven en Rinus Vader van Royal HaskoningDHV, Marianne de Widt van de gemeente Arnhem, en Marga Moes en Leon Dullaart van het Carmel College waren daarbij om hun ervaringen te delen. Daarna is de informatie regelmatig aangevuld met nieuwe informatie.
Waarom monitoren?
- Monitoren is van belang om goed te kunnen sturen om belangrijke parameters
- Monitoren is ook belangrijk om de effectiviteit van maatregelen te kunnen bepalen, de voortgang van het werk te monitoren, de inzet van mensen en middelen te verantwoorden en bij te kunnen sturen.
- Monitoren kan ook een basis zijn voor een vergelijking tussen de prestaties van gebouwen of die van organisaties. Effectief gebruik in KWH/m2 gebruiksoppervlak is immers betrouwbaarder dan informatie uit voorspellende modellen.
- Deze vergelijking heeft ook een competitief element en zorgt daarmee voor extra bewustwording en draagvlak.
- Monitoren is ook van belang om de waarde van je vastgoed in beeld te houden, je portefeuille-strategie op af te stemmen en te laten zien dat je In Control bent, ook richting wetgever, bestuurders en toezichthouders.
- Soms is er ook druk vanuit de omgeving om meer te gaan monitoren. Bijvoorbeeld van huurders of vanwege positieve resultaten bij andere voorbeelden.
Wat ga je monitoren?
- Wat je gaat monitoren bepaal je in stap 1: daar waar je je doelen en KPI’s hebt bepaald (naast sociaal/economische en fysieke doelen, ook organisatiedoelen bijvoorbeeld over de besteding van middelen en uitgevoerde pilots).
- Je monitort je energiegebruik, gemeten in kilowattuur per vierkante meter gebruiksoppervlak per jaar. Voor het omrekenen van eenheden zijn eenvoudige standaard formules beschikbaar.
- Met het WEii protocol, ontwikkeld door het DGBC, kan je het energiegebruik op eenduidige wijze berekenen.
Hoe ga je monitoren?
- Hoe je gaat monitoren is afhankelijk van wat en hoe intensief je wilt monitoren. Daarin zijn diverse keuzes te maken, zoals jaarlijks of real time.
- De jaarlijkse energierekening is de meest eenvoudige bron voor het monitoren van je energiegebruik
- Om de effectiviteit van maatregelen te monitoren kan het handig zijn om tijdelijk tussenmeters te plaatsen.
- Er zijn allerlei sensoren, slimme meters en informatiesystemen met dashboards in de markt om goed te kunnen monitoren en (bij) te sturen, ook met gebruikmaking van artificial intelligence.
Wat vraag het van je organisatie?
- Het vraagt dat de organisatie zich bewust is van het belang, gewoon begint met wat ze wil weten en iemand verantwoordelijk maakt om dat te organiseren.
- Belangrijk is dat de benodigde informatie (bijvoorbeeld de energierekening) op één plek komt en het energiebeheer is gecentraliseerd.
- Maak hier echt tijd voor vrij; in de hectiek van alledag sneeuwt de monitor vaak onder. Het helpt om iemand aan te nemen die hier dagelijks mee bezig kan.
- Er zijn diverse technieken en systemen in de markt om goed te monitoren en eventueel de installaties bij te sturen. Schaf die aan als ze nog niet aanwezig zijn. De kosten gaan ook hier voor de baten uit.
- Stel intern spelregels op wie over welke gegevens kan beschikken of wijzigen.
- Maak afspraken met netbeheerders en meetbedrijven om de gebruikersgegevens te achterhalen.
- Doe ervaring op met nieuwe tools en rekenmethodieken. Ook dat kost tijd.
- Beschouw het als een continue leer- en verbeterproces.
Hoe doen anderen het?
- De gemeente Midden-Groningen bespaart in een sportaccommodatie 35% energie door gebruik te maken van artificiële intelligentie (AI).
- De gemeente Arnhem is in 2016 begonnen met het nadenken over de monitor en komt stap voor stap vooruit.
- Stichting Carmelcollege werkt via een goed doordacht meetsysteem aan een gezonde leeromgeving die in balans is met het energieverbruik. Ze zijn in 2017 begonnen met het aanleggen van slimme meters.
- Royal Haskoning/DHV stelt zichzelf ambitieuze doelen en monitort zowel haar eigen panden als panden die ze huurt. Omdat ze zelf een goed voorbeeld wil geven heeft ze een uitgebreid systeem opgezet voor het monitoren op basis van KWh/m2/jr.
- De gemeente Utrecht stuurt op basis van feiten en heeft een dashboard ontwikkeld.
- Rijksvastgoedbedrijf ontwikkelt een geautomatiseerde monitor op basis van effectief verbruik. Deze monitor dient als startpunt om als ‘Sherlock Holmes’ op onderzoek te gaan naar potentiële verspilling.
- De gemeente Oss rapporteert jaarlijks over haar energiegebruik in de programmabegroting. Diverse organisaties denken na over de mogelijkheid resultaten openbaar te maken.
Welke ontwikkelingen kan je op dit gebied verwachten?
- Er komen nieuwe wettelijke verplichtingen aan die een monitor verlangen.
- Ministeries werkten in 2021 aan een dienstenconvenant waarmee de vastgoedportefeuille meer kosteneffectief verduurzaamd kan worden als kan worden aangetoond dat bepaalde doelen worden gehaald.
Wie moet het doen?
- Hier ligt een mooie taak voor de informatiemanager (zie Rollen in het Vastgoedmanagement en In Control 2020, blz 6 en 7)
- Bedrijven actief op het gebied van informatiemanagement kunnen voornoemde persoon helpen met het organiseren en inrichten van een goede monitor.
Wat is nu de eerste actie?
- Eerste stap is tijd vrij te maken voor een monitorplan. Deze is gerelateerd aan de doelen die je vooraf hebt gesteld.
Meedoen? Dat kan.
|
 |
Meer informatie
- Webpagina: Monitoren energiegebruik; insteek en praktijk (Bouwstenen)
- Gesprek met Kadaster en Carmelcollege - Bouwstenen, april 2021
- Bouwstenen-publicaties In Control, over informatiemanagement voor vastgoed en facility managers
